Co jest kluczem do udanej współpracy? Wzajemne zrozumienie! To jak pracują mięśnie jest niezwykle skomplikowaną kwestią – podejmujemy wyzwanie przystępnego przybliżenia Ci ludzkiej biomechaniki! Przygotowaliśmy 5 faktów na temat pracy muskułów – poznaj swoje ciało lepiej i dowiedz się czegoś ciekawego!
Jak działają mięśnie? Fakt numer 1 – 250 milionów włókien w idealnej harmonii
Przeciętny mężczyzna ma w swoim ciele około ćwierć miliarda włókien budujących mięśnie. Przy tak dużych liczbach nie obyłoby się bez podziałów!
Włókna mięśniowe dzielimy na szybkokurczliwe i wolnokurczliwe. Czym się różnią?
Włókna wolnokurczliwe uaktywniają się w ćwiczeniach wymagających dłuższego utrzymania ciężaru. Angażują się do tych czynności, które nie wymagają kolosalnej siły.
Włókna szybkokurczliwe znoszą bardzo duży wysiłek. Je także dzielimy na dwie grupy. Jedne szybkokurczliwe włókna potrafią wykonywać maksimum pracy tylko przez kilka sekund, a grupa druga daje z siebie wszystko nawet przez 3 minuty.
Jak działają mięśnie w życiu codziennym?
Wyobraź sobie, że trzymasz w obu rękach siatki z zakupami na rodzinny obiad. W jednej z nich są lekkie bułki i ciastka. W drugiej 20 kilogramów ziemniaków.
Niosąc ziemniaki angażujesz włókna wolnokurczliwe – to one pozwalają Ci nieść siatkę przez dłuższy czas. Równocześnie angażują się włókna szybkokurczliwe, zdolne do trzymania dużych ciężarów. Gdy włókna szybkokurczliwe opadną z sił, nie dasz rady ponieść ziemniaków dalej – są za ciężkie dla włókien wolnokurczliwych.
Odruchowo zamienisz siatki w rękach. Włókna wolnokurczliwe poradzą sobie niesieniem lekkiego pieczywa, a szybkokurczliwe będą odpoczywać przez kilkaset metrów. Gdy włókna szybkokurczliwe w drugiej ręce się zmęczą, będą już gotowe do ponownej zamiany siatek.
Trenujesz częściej niż Ci się wydaje!
Tak… Uprościliśmy niezwykle skomplikowane procesy biomechaniki to spaceru z siatkami. Ale tak to właśnie działa! Teraz jeszcze kilka (tym razem krótszych) faktów:
Fakt numer 2 – włókna mięśniowe ZAWSZE dają z siebie wszystko
Jak pracują mięśnie? Bardzo, bardzo ciężko. Gdy uaktywniasz jakieś włókno mięśniowe, wykonuje ono maksymalną pracę na jaką je stać. Nie może się ,,tylko trochę zmęczyć”.
Kojarzysz na czym polega proces budowania tkanki mięśniowej? Przypominamy – podczas treningu uszkadzasz włókna, a nie tylko męczysz. Po ćwiczeniach Twoje mięśnie nie tyle odpoczywają co po prostu się goją.
Fakt numer 3 – przyrost mięśni wymaga maksymalnego wysiłku
Progresywny trening, wymuszanie powtórzeń, branie na sztangę gigantycznych ciężarów – bez tego nie ma mowy o przyroście mięśni. Powód jest prosty – ciało angażuje poszczególne mięśnie wtedy, kiedy naprawdę musi.
Nie da się zbudować wielkiej klatki piersiowej ćwicząc ze zbyt lekką sztangą. Kluczowe, najsilniejsze mięśnie pozostaną uśpione podczas takiego treningu, bo organizm nie ma po co ich budzić. ,,Podrzucając” sztangę będziesz w kółko męczył te same mięśnie, którym wysiłek przychodzi już z łatwością. Inne zignorują Twoje starania.
Żadnego oszczędzania sił na treningu! Nie oszukasz organizmu!
Fakt numer 4 – wzrost siły na pierwszych treningach nie znaczy, że mięśnie tak szybko rosną
Pierwsze treningi na siłowni dają ogromną satysfakcję. Każdego tygodnia siła widocznie wzrasta. Niestety nie oznacza to, że za pół roku będziesz wyglądał jak kulturysta. Po 2-3 miesiącach postęp zwolni.
Jak pracują mięśnie gdy zaczynamy ćwiczyć siłowo? To co dzieje się na początku treningowej kariery nazywamy adaptacją nerwową. Ciało uczy się wykonywania określonych ćwiczeń – z treningu na trening angażuje kolejne mięśnie w celu maksymalizacji wydajności.
Tak więc, błyskawiczny przyrost siły nie oznacza, że Twoje mięśnie rosną jak na drożdżach. Oznacza, że do wykonywania ćwiczeń przyłączyli się ich koledzy, którzy do tej pory ,,spali”. Gdy przyłączą się już wszyscy możliwi, progres zwolni.
Fakt numer 5 – mięśnie ,,tylko” się kurczą!
Zakończmy czymś względnie łatwym. Jak pracują mięśnie? Otóż, cały ruch mięśni polega na ich kurczeniu się. Robią to gdy do włókien dociera impuls ze strony układu nerwowego. Włókna wsuwają się pod siebie, a cały mięsień na chwilę ulega skróceniu, czyli skurczeniu się. Gdy postanowisz go rozluźnić (na przykład odkładając hantlę) wróci do pierwotnej formy.
Jeżeli więc widzisz gdzieś termin ,,kurczliwość mięśni”, wiedz, że chodzi o ich zdolność do poruszania się. ,,Poprawa kurczliwości mięśni” oznacza tyle co zwiększenie możliwości ruchu. Im lepsza kurczliwość, tym wydajniejszy trening… ale to już inna historia!
Gratulacje – właśnie poznałeś lepiej swój niezwykle skomplikowany organizm! Pamiętaj, że przy każdym ruchu Twoje włókna mięśniowe dają z siebie wszystko i zainspiruj się nimi na treningu! Bez maksymalnego wysiłku nie ma mowy o przyroście masy, ale to już doskonale wiesz po lekturze tego artykułu!
To z jakich włókien składają się Twoje mięśnie wpływa na ich skuteczne trenowanie – przeczytaj więcej na temat liczby powtórzeń w każdej serii: https://e-figura.pl/ile-powtorzen-w-serii-robic-dla-maksymalnego-wzrostu-miesni-i-sily/.
Bibliografia:
King I, Schuler L., Nowoczesny trening siłowy, Łódź 2009.
Jaskólski A., Jaskólska A., Właściwości fizjologiczne i mechaniczne mięśni szkieletowych – czy są takie same w różnych mięśniach i u wszystkich osób?, ,,Kosmos”, Tom 69 Nr 4 (2020): Fizjologia wysiłku fizycznego.
Grudziński J., Podstawy anatomii i fizjologii, Gdańsk 2011.
