Odżywki dla sportowców - e-figura.pl Odżywki dla sportowców - e-figura.pl
e-figura.pl|Suplementacja|Witamina C a mięśnie, zdrowie i sport – tego o niej nie wiesz!

Witamina C a mięśnie, zdrowie i sport – tego o niej nie wiesz!

Data aktualizacji 24.06.2022

Przeczytasz w 7 minut

Witamina C a mięśnie, zdrowie i sport – tego o niej nie wiesz!

Jeśli zapytasz losowa osobę na ulicy, jakie są właściwości witaminy C, na pewno powie, że odpowiada ona za odporność na choroby. Tak – to jedna z jej ról, ale nie najważniejsza! Przeczytaj, jak działa witamina C!

Witamina C – czym jest?

Kwas askorbinowy to najsłynniejsza witamina na świecie – nie dało się o niej nie słyszeć! Po raz pierwszy wyodrębniono ją z papryki, prawie 100 lat temu – w 1928 roku. Stojący za tym węgierski naukowiec Albert Szent -György – otrzymał za swoje odkrycie Nagrodę Nobla.

Należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie. W chemicznej postaci występuje w formie białego proszku, bezwonnego, o kwaskowatym smaku. 

Co ciekawe większośc zwierząt jest w stanie wytwarzac ją samodzielnie z cukrów. Nie potrafią tego robić tylko małpy, świnki morskie, owocożerne nietoperze, niektóre ryby, ptaki i rasy psów. Dla ścisłości – człowiek też nie. 

Witamina C – niektóre właściwości

Kwas askorbinowy to potężny antyoksydant. Spowalnia procesy starzenia, chroni organizm przed niekorzystnym działaniem środowiska i rozwojem chorób przewlekłych (nawet nowotworowych!). O antyoksydantach możesz przeczytać na naszym blogu – ten temat jest bardzo szeroki.

Witamina C rzeczywiście wspomaga układ odpornościowy, zapobiegając infekcjom. Wzmacnia naczynia krwionośne i skórę – Twoją naturalną barierę przed bakteriami. Na dokładkę, utrzymuje w dobrej kondycji zęby i dziąsła. 

witamina c e300 etykieta produktu
E300 to po prostu witamina C – naturalny konserwant.

Występuje jako częsty dodatek do żywności – jest naturalnym konserwantem. Na etykiecie figuruje jako E300 – zapamiętaj i nie obawiaj się tego’ “E”!

Generalnie, właściwości witaminy C jest bardzo dużo. Wymienić można jeszcze syntezę transmiterów, przekształcanie tyrozyny i tokoferolu, współpracę z hydroksylazami… Czytaj dalej, a dowiesz się, jaka zasada działania witaminy C stoi za tak szerokim wpływem tego związku na organizm.

O roli antyoksydantów w organizmie przeczytaj tutaj: Antyoksydanty, wolne rodniki i stres oksydacyjny – co powinien o nich wiedzieć sportowiec?

Witamina C a mięśnie i stawy

Witamina C bierze udział w wytwarzaniu kolagenu – białka budującego tkankę mięśniową, stawy, skórę i nie tylko. 

W rzeczywistości, kolagen to zbiór przynajmniej 28 białek, rozsianych w całym organizmie. Naukowcy szacują, że aż 25-40% wszystkich białek w organizmie to różne odmiany kolagenu. 

Nie zagłębiając się dalej w szczegóły na temat kolagenu – witamina C umożliwia syntezę podstawowego budulca ciała. Długofalowy niedobór kwasu askorbinowego prowadzi do zanikania tkanki mięśniowej i obniżenia możliwości treningowych. Widać to zwłaszcza u dojrzałych osób, bo synteza kolagenu i tak zwalnia z wiekiem. Niedobór witaminy C pogarsza sprawę.

Bez kwasu askorbinowego, regenerację i przyrost mięśni nie byłyby możliwe. W przypadku niedoboru, automatycznie produkujesz mniej kolagenu. Zadbanie o wysoka podaz witaminy C w diecie gwarantuje, że nie zabraknie Ci materiału budulcowego dla muskulatury, a stawy się nie rozsypią

Witamina C przed treningiem? Po treningu? Nie!

Niektóre badania sugerują, że suplementacja witaminy C przed treningiem, może zmniejszać zakwasy. Mimo tego, nie zaleca się przyjmowania dużych dawek kwasu askorbinowego i innych antyoksydantów w porze okołotreningowej. 

witamina c na zakwasy potreningowe
Witamina C na zakwasy? Lepiej je rozmasować.

Witamina C na zakwasy działa, bo lagodzi stan zapalny wywołany uszkodzeniami mięśni. Jednakowoż, łagodząc stany zapalne, zmniejsza adaptację do wysiłku. Mówiąc prościej – ogranicza przyrosty tkanki mięśniowej.

Jak najbardziej możesz jeść owoce w posiłku potreningowym. Nie ma w nich aż tyle witaminy C, żeby psuła Ci plany sylwetkowe. Jeżeli jednak zdecydujesz się przyjmować suplementy z dużymi dawkami kwasu askorbinowego, rób to kilka godzin przed lub po ćwiczeniach.

Witamina C na odchudzanie?

Według Delaviera i Gundilla (na podstawie badań Johnstona z 2005 roku), niedobór witaminy C utrudnia redukcję tkanki tłuszczowej. Utlenianie tłuszczów podczas umiarkowanego wysiłku jest wolniejsze, a wydajność mięśni zmniejszona. 

Wynika to z faktu, że witamina C reguluje stężenie karnityny. Karnityna to jeden ze związków odpowiedzialnych za spalanie tłuszczu. Kiedy witaminy C brakuje, karnityna ogranicza swoje działanie, a przez to tłuszcz jest rozkładany wolniej.

Jak widzisz, warzywa i owoce na redukcji warto polubić nie tylko za błonnik i niską kaloryczność. To z nich pozyskujesz kwas askorbinowy, pośrednio stymulujący utratę wagi.

Witamina C a żelazo

Kwas askorbinowy zwiększa przyswajanie żelaza z pożywienia. Jako, że sportowcy (zwłaszcza kobiety w trakcie miesiączki), mają zwiększone zapotrzebowanie na ten pierwiastek, do mięsnego obiadu dorzucaj surówki, a posiłek popijaj napojami z witaminą C.

Zwiększona przyswajalność jest szczególnie istotna u sportowców na diecie bezmięsnej. W każdym posiłku wegańskim powinno się znaleźć źródło witaminy C, bo podstawowa przyswajalność żelaza z roślin jest bardzo niska.

woda z cytryną do obiadu
Woda z cytryna do posiłku – żelazo wchłonie się lepiej.

Może skusisz się na saszetki smakowe z dodatkiem witaminy C, rozpuszczane w wodzie? A jeśli nie tniesz kalorii – zawsze możesz przygotować domowy sok. W dalszej części podpowiadamy, co jeść, aby witaminy C Ci nie zabrakło.

Na jakiej zasadzie działa kwas askorbinowy?

Za szerokimi właściwościami stoi to, że witamina C – oddaje elektrony – budujące ją cząsteczki atomów. Występując jako ,,dawca elektronów”, sama przechodzi liczne transformacje i umożliwia przemiany chemiczne innych związków.

Przykład – organizm może wyprodukować noradrenalinę, bo dostał elektrony od cząsteczek witaminy C. 

Drugi przykład – witamina C a żelazo. Jednoelektronowa reakcja z udziałem witaminy C przekształca żelazo III w żelazo II – przyswajalną postać.

Na tym tez polega antyoksydacyjne działanie witaminy C. Neutralizuje wolne rodniki, bo oddaje im swoje elektrony. Dzięki temu, nie muszę szukać ich w tkankach, rozbijając zdrowe atomy.

Niedobór witaminy C – suplementować czy nie?

Odpowiedź jest prosta – zrób badania, a dowiesz się, czy musisz brać witaminę C. Niedobór jest rzadki, bo witamina C przyswaja się bardzo dobrze (70-80%), więc dbając o zdrową dietę, mało komu faktycznie grozi niedobór.

Dieta bogata w warzywa i owoce jest w stanie wypełnić zapotrzebowanie, ale w niektórych wypadkach warto suplementacja może być szczególnie przydatna. 

Na niedobór witaminy C są narażone osoby, które:

  • – jedzą w biegu, wysokoprzetworzone produkty, zdarzają im się dni bez spożywania warzyw i owoców.
  • – jedzą warzywa i owoce, ale głównie mrożone, gotowane, drobno pokrojone i zmiksowane. Witamina C niszczeje pod wpływem światła słonecznego oraz jest wypłukiwana przez zwykłą wodę. W miarę możliwości, zawsze wybieraj świeże, surowe rośliny.
  • – sięgają po alkohol i papierosy – większa porcja witaminy C pomaga w neutralizowaniu toksyn
  • – są po 50-tce. W dojrzałym wieku, synteza kolagenu drastycznie zwalnia. Pojawiają się problemy ze stawami. Wysoka podaż witaminy C jest wtedy na wagę złota.

Sportowcy także mają duże zapotrzebowanie na witaminę C. Wynika to z faktu, że wysiłek fizyczny generuje stres oksydacyjny. 

warzywa mrożone witaminy
Mrożone warzywa zawierają witaminę C w dużo mniejszej ilości, niż świeże.

Jeśli więc ze świeżymi owocami i warzywami Ci nie po drodze, a do tego lubisz czasem sięgnąć po używki, ruszaj na badania poziomu witaminy C! 

Po drodze, wstąp do supermarketu po najlepsze źródła witaminy C wymienione poniżej.

Źródła witaminy C – włącz je do diety!

Witaminę C znajdziesz w licznych warzywach, owocach i ziołach. Prawdziwą kopalnia kwasu askorbinowego są jagody – zwłaszcza acai, acerola, ale też swojska żurawina, czarna porzeczka i dzika róża. Dodaj je do swojej porannej owsianki, a zastąpią suplementy witaminowe w tabletkach.

witamina c źródłajagody
Tyle witaminy C!

Jako źródło witaminy C możesz traktować ziemniaki, korzeń pietruszki, warzywa kapustne, paprykę i ziele rokitnika. Wśród owoców, najlepiej prezentują się wymienione już jagody, truskawki, kiwi oraz oczywiście cytrusy.

Zawartość witaminy C w pożywieniu różni się w zależności od kraju pochodzenia, metod upraw, przechowywania i transportu. Najlepsze są warzywa i owoce z upraw ekologicznych, lokalnych. Mając taką możliwość, wspieraj rolników kupując na bazarkach ich sezonowe plony.


Doceń witaminę C nie tylko w sezonie grypowym. Dzięki niej, możesz przez cały rok budować mięśnie, a stawy nie bolą Cię po intensywnym dźwiganiu. Włącz do diety jagody, sięgaj po korzeń pietruszki, wprowadź do diety jak najwięcej owoców i warzyw w nieprzetworzonej formie. Nie bierz suplementów przed lub po treningu, bo skutecznie użyte sposoby na zakwasy przypłacisz zmniejszona hipertrofią.

Bibliografia:

Spattini M., Żywienie i suplementacja w sporcie, tłum. E. Hryniewicka, Warszawa 2021.

Janda K. i inni, Witamina C – budowa, właściwości, funkcje i występowanie, Pom J Life Sci 2015, 61, 4, 419–425.

Bryer SC, Goldfarb AH. Effect of high dose vitamin C supplementation on muscle soreness, damage, function, and oxidative stress to eccentric exercise. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2006 Jun;16(3):270-80. doi: 10.1123/ijsnem.16.3.270. PMID: 16948483.

Takisawa, S., Funakoshi, T., Yatsu, T. et al. Vitamin C deficiency causes muscle atrophy and a deterioration in physical performance. Sci Rep 9, 4702 (2019). https://doi.org/10.1038/s41598-019-41229-7

Mogą Ci się spodobać

Suplementy na redukcję – jakie wybrać?

Data aktualizacji 04.03.2024

Przeczytasz w 10 minut

Suplementacja na redukcję nie załatwi za Ciebie wszystkiego, ale jest […]

Suplementy na siłownię – po co opłaca się sięgnąć?

Data aktualizacji 11.01.2024

Przeczytasz w 11 minut

Wybierasz się do klubu fitness, by wreszcie popracować nad sylwetką […]

Bezpieczeństwo i jakość suplementów diety – na co zwrócić uwagę

Data aktualizacji 16.06.2023

Przeczytasz w 3 minut

Bezpieczeństwo i jakość suplementów diety odgrywają kluczową rolę w zapewnianiu […]

Jakie witaminy na wzmocnienie organizmu? Broń się przed chorobami!

Data aktualizacji 11.01.2023

Przeczytasz w 7 minut

Twoje ciało codziennie ściera się z niezliczonymi zagrożeniami. Bakterie, wirusy, […]

Ile witaminy C dziennie? Aktualne badania i witamina C w praktyce

Data aktualizacji 14.12.2022

Przeczytasz w 4 minut

Kwas askorbinowy od dawien dawna budzi kontrowersje wśród badaczy. Przez […]

Suplementy na wypadanie włosów i porost nowych – jakie brać?

Data aktualizacji 14.12.2022

Przeczytasz w 7 minut

Mocne, gęste włosy to niezaprzeczalny atrybut urody. Niestety, dietetyczne braki, […]

Kwasy omega -3, -6, -9 – czym się różnią i jaki suplement wybrać?

Data aktualizacji 23.11.2022

Przeczytasz w 8 minut

O kwasach tłuszczowych, ich wpływie na mózg, serce, regenerację mięśni […]

Naturalne probiotyki na jelita – 10 najlepszych produktów

Data aktualizacji 15.11.2022

Przeczytasz w 7 minut

Jak wspomóc pracę jelit? Dostarczając im najbardziej wartościowej żywności! Nie […]

Prebiotyki a probiotyki i synbiotyki – czym to się różni?

Data aktualizacji 15.11.2022

Przeczytasz w 5 minut

Przeciętny Kowalski wie, że probiotyki prebiotyki to coś na jelita… […]

Kreatyna w tabletkach czy w proszku – co lepsze?

Data aktualizacji 08.11.2022

Przeczytasz w 3 minut

Kreatyna – dobra, tania i bezpieczna… a jaka najlepsza? Na […]

Suplementy na sen – co Ci się przyda, gdy nie możesz zasnąć?

Data aktualizacji 04.11.2022

Przeczytasz w 7 minut

Dobry sen jest podstawą regeneracji pomiędzy treningami, ale przede wszystkim, […]

Czy zielona herbata odchudza? Badania i praktyka

Data aktualizacji 25.10.2022

Przeczytasz w 6 minut

Zielona herbata na odchudzanie to zdecydowanie najpopularniejszy dietetyczny wspomagacz. Jej […]

Piperyna na odchudzanie. Brać czy nie? Badania

Data aktualizacji 18.10.2022

Przeczytasz w 6 minut

Piperyna – właściwości tego związku dały mu stałe miejsce w […]

Niedobór witamin – jak sprawdzić czy Cię dotyczy?

Data aktualizacji 13.10.2022

Przeczytasz w 6 minut

Niedobory witamin i minerałów czasem dotyczą nawet osób, które odżywiają […]

Suplementy na zmęczenie – co może się przydać, gdy masz DOŚĆ?

Data aktualizacji 29.09.2022

Przeczytasz w 6 minut

Intensywny tryb życia, treningi do ostatniego tchu, stres i niedosypianie […]

Co ma najwięcej witaminy C? 10 najlepszych źródeł (bez cytryny)!

Data aktualizacji 19.09.2022

Przeczytasz w 7 minut

Witamina C to zdecydowanie najpopularniejsza witamina na świecie – zadbały […]

Błonnik witalny – po co i jak go stosować na co dzień?

Data aktualizacji 26.08.2022

Przeczytasz w 6 minut

Błonnik witalny to jeden z najpopularniejszych naturalnych suplementów diety. Dostaniesz […]

Odżywka białkowa – co daje, a czego nie? Komu się przyda?

Data aktualizacji 22.08.2022

Przeczytasz w 5 minut

Mimo powszechnej popularności białek w proszku, wokół nich wciąż krążą […]

Magnez w jedzeniu – 10 źródeł i inspiracji kulinarnych z nimi

Data aktualizacji 03.08.2022

Przeczytasz w 7 minut

Magnez – jeden z kluczowych pierwiastków w organizmie. Przyjmuje się, […]

Jakie suplementy na masę wybrać? Poradnik

Data aktualizacji 27.07.2022

Przeczytasz w 11 minut

Wchodzisz do sklepu z odżywkami i widzisz… suplementy. Na masę, […]

Chlor – pierwiastek nie tylko do basenu! Co robi chlor w organizmie i skąd go brać?

Data aktualizacji 22.07.2022

Przeczytasz w 5 minut

Chlor w organizmie to jeden z wielu niedocenionych kolegów magnezu, […]

Kre-alkalyn – lepszy od monohydratu, czy tylko droższy?

Data aktualizacji 21.07.2022

Przeczytasz w 6 minut

Kreatyna – skuteczna, bezpieczna i tania… lub wcale nie tania. […]

Kwas foliowy – na co wpływa u sportowców i w czym jest witamina B9?

Data aktualizacji 14.07.2022

Przeczytasz w 6 minut

Suplementacja kwasu foliowego kojarzy się w pierwszej kolejności z planowaniem […]

Spirulina, chlorella, mieszanka – co najlepsze?

Data aktualizacji 13.07.2022

Przeczytasz w 11 minut

Suplementacja algami nie traci na popularności. Nic dziwnego – jest […]

Hiperwitaminoza – przedawkowanie witamin. Przeczytaj zanim złapiesz za suplement!

Data aktualizacji 13.07.2022

Przeczytasz w 9 minut

Dawka czyni truciznę – to powiedzenie bezbłędnie sprawdza się w […]

Żelatyna na stawy dla sportowców – czy galaretki na stawy naprawdę działają?

Data aktualizacji 12.07.2022

Przeczytasz w 6 minut

Żelatyna na stawy? Co to za pomysł?! Cóż – wcale […]

Kwas D-asparaginowy DAA – czy jego suplementacja coś daje?

Data aktualizacji 08.07.2022

Przeczytasz w 5 minut

DAA to suplement, o którym w ostatnich latach mówi się […]

Potas w organizmie – za co odpowiada? Groźne skutki niedoboru i potas w jedzeniu

Data aktualizacji 07.07.2022

Przeczytasz w 7 minut

Potas w organizmie to jeden z najistotniejszych pierwiastków. Nie chodzi […]

Kawa, guarana czy kofeina syntetyczna – co pobudza najlepiej?

Data aktualizacji 29.06.2022

Przeczytasz w 5 minut

Solidna porcja kofeiny niejednemu już uratowała trening. Nie powinno się […]

Witamina C a mięśnie, zdrowie i sport – tego o niej nie wiesz!

Data aktualizacji 24.06.2022

Przeczytasz w 7 minut

Jeśli zapytasz losowa osobę na ulicy, jakie są właściwości witaminy […]

X

Darmowy ebook

50 pytań o odżywki i suplementy

Zapisuję się
poup close