Przy każdej okazji przypominamy, że diety beztłuszczowe i niskotłuszczowe to samo zło. Jedną z głównych przyczyn są witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – bez lipidów nie będziesz w stanie ich przyswoić. To odbije się na Twoim samopoczuciu, ale i na wynikach sportowych. Przeczytaj jaką funkcję pełnią w organizmie witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – A, D, E, K!
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – witamina A
Witamina A odpowiada za stan skóry, kości (w tym zebów) oraz błon śluzowych. Kojarzymy ją jednak głównie ze wspieraniem wzroku. Jej niedobór przekłada się na pogorszenie widzenia, szczególnie po zmroku.
Witamina A uczestniczy w procesach wzrostowych komórek budujących Twoje ciało. Pomaga w regeneracji wszelkich zranień, także tych, których nabawiasz się przy ćwiczeniach. Dba o przyrost nowej, zdrowej tkanki. Uszczelniając śluzówki i skórę podnosi Twoją odporność, więc kariery treningowej nie pokrzyżują Ci infekcje.
Dzięki witaminie A trudniej o rozstępy związane ze zmianami wagi. To powinno interesować szczególnie osoby, ktore planuja radykalna przemianę sylwetki z redukcją w roli głównej.
Witamina A – właściwości tego związku obejmują również zwalczanie wolnych rodników. Jest potężnym antyoksydantem, stąd pomaga minimalizować niekorzystne efekty wysiłku fizycznego. Podnoszenie ciężarów (jak i inne sporty) z jednej strony sa bardzo korzystne dla ciala, a z drugiej, podwyższają stres oksydacyjny.
Jeżeli nie zadbasz o podaż antyoksydantów w diecie, sport na dłuższa metę przyspieszy procesy starzenia Twojego organizmu. A o ile zadbasz o dietę i zaprzyjaźnisz się z witaminami, będzie wręcz przeciwnie. Wybór należy do Ciebie.
Pamiętaj, że witaminę A da się przedawkować. Bazuj na diecie – nie sięgaj po suplement bez lekarskiego zalecenia.
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – witamina E
Witamina E to ,,witamina młodości”. Podobnie jak wymieniona już witamina A dba o kondycję tkanek zwalczając wolne rodniki. Nie powtarzając się – ona także minimalizuje efekty stresu oksydacyjnego generowanego przez wzmożony wysiłek. Gdy nie będzie Ci jej brakowało, dłużej pozostaniesz biologicznie młody, w pełni sprawny.
Witamina E odpowiada za świetny wygląd skory, moc mięśni oraz ich zdrowie. Wspomaga także układ krwionośny, którego nienaganna kondycja jest wymagana do intensywnego uprawiania sportu. Zapobiega chorobom serca, zmuszającym do pożegnania się ze strefą wolnych ciężarów.
Nieco mniej mówi się o tym, że witamina E poprawia wydolność. Działa bowiem ochronnie na czerwone krwinki transportujące tlen. W ten sposób usprawnia oddychanie komorkowe, a dotlenione mięśnie to mięśnie lepiej pracujące.
Witamina D – słońce w pigułce, a siła w kościach
O witaminie D pisaliśmy już wiele, bo i zasługuje na uwagę każdego mieszkańca środkowoeuropejskiej strefy klimatycznej. Witamina D to mocne kości i dużo energii do życia. Dzięki niej masz dobry nastrój = lepiej Ci się trenuje = trenujesz ostrzej i osiągasz więcej.
Witamina D reguluje gospodarkę wapniowo-fosforową, przyczyniając się do wzmocnienia kości. Gęste, potężne kości niewrażliwe na nacisk – który podnoszący ciężary zlekceważy tę właściwość? Bez silnego szkieletu nie ma czasu marzyć o muskulaturze, bo trzeba leczyć paskudne kontuzje.
Witamina K a sport
Witamina K często występuje w suplementach diety zawierających witaminę D. Nic dziwnego, bo ona także wpływa na gęstość kości, fenomenalnie dopełniając dzieła słonecznej witaminy. Pilnuje, żeby wapń trafiał do kości, a nie odkładał się w tkankach.
Tym za co cenimy ją najmocniej jest jednak krzepliwość. To witamina K uczestniczy w regeneracji Twoich mięśni. Umożliwia im gojenie się i przyrost.
Niezwykle interesujące badanie z 2017 roku, przeprowadzone przez ekipę Briana McFarlina, wskazuje, że suplementacja witaminą K może zwiększać wydajnośc serca podczas wysiłku fizycznego. Badanie przeprowadzone na trenujących mężczyznach i kobietach trwało 8 tygodni, a temat wymaga zgłębienia kolejnymi eksperymentami.
Przed 2017 rokiem byliśmy pewni, że witamina K wspiera serce, ale to badanie pierwszy raz wskazało możliwy potencjał wykorzystania jej w sporcie. Póki co, traktuj to jako ciekawostkę.
Nawet jeżeli jej ,,prosportowość” zostanie obalona, regeneracja i moc kości to wystarczające powody, by polubić witaminę K.
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach – jaką rolę pełnią w organizmie? Wspierają siłę kości, utrzymują tkanki miękkie w doskonałej formie, wspomagają pracę serca, regenerację potreningową i wiele innych. Jeżeli kiedykolwiek przyjdzie Ci do głowy przejście na dietę, gdzie próżno szukać tłuszczu, przypomnij sobie ile dobrego robią dla Ciebie witaminy, które go wymagają.
Pamiętaj o tłuszczu w diecie także z racji wpływu kwasów omega-3 na Twoje zdrowie. Przeczytaj osobny artykuł o tych niezwykle pożytecznych związkach: https://e-figura.pl/omega-3-a-sport-jaka-role-pelnia-w-zyciu-aktywnych-osob/.
Bibliografia:
Brancaccio M. i inni, The Biological Role of Vitamins in Athletes’ Muscle, Heart and Microbiota, ,,International Journal of Environmental Research and Public Health”, 19, 1249, 2022.
Spattini M., Żywienie i suplementacja w sporcie, tłum. Hryniewicka E., Warszawa 2021.
Górnicka M. i inni, Spożycie witamin C, E wśród kobiet uprawiających fitness, [w:] Współczesne kierunki działań prozdrowotnych, Wolska-Adamczyk A., Warszawa 2015.
McFarlin B. K. i inni, Oral Consumption of Vitamin K2 for 8 Weeks Associated With Increased Maximal Cardiac Output During Exercise, ,,Alternative Therapies in Health and Medicine, 2017 Jul;23(4):26-32.
Dymkowska-Malesa M., Walczak Z., Suplementacja w sporcie, ,,Journal of Medical Science” 80(3), s. 199-204, 2011.
